قاره ي قطب جنوب موقعيت و مساحت :

قاره ي قطب جنوب با مساحت نزديك به 14 ميليون كيلومتر مربع در منتهي اليه جنوبي زمين قرار گرفته كه بوسيله آبهاي اقيانوس منجمد محصور شده است . در حقيقت بخش جنوبي اقيانوسهاي اطلس ، آرام و هند ،اقيانوس منجمد جنوبي را بوجود آورده اند كه اين اقيانوس به علت مجاورت با قاره ي سرد قطب جنوب با يخبندان مواجه است . درياهاي اطراف قطب جنوب عبارتنداز:درياي ودل ، درياي بلينگز هاوزن ، درياي رس ، درياي داويس و درياي آموندسن . قاره ي قطب جنوب از دايرهي 60 عرض جنوبي آغاز مي شود و نقطه ي قطب جنوب در مركز آن قرار گرفته و يكي از منزوي ترين خشكي هاي زمين است . محاصره ي قطب جنوب بوسيله صفحات عظيم يخي ،انزواي اين قاره را به كمال رسانيده است .

دريانوردي و مسافرت به قطب جنوب :

دريانوردي و مسافرت به قطب جنوب آنچنان مشكل است كه تا سال 1733 ميلادي كسي نتوانست حتي تا دايره ي قطبي جنوب (مدار 66 جغرافيائي)پيش رود . تا آن هنگام جغرافيدانان بسياري معتقد بودند كه قطعه عظيمي از خشكي در جنوب زمين وجود دارد ولي اثبات اين مدعا مدت زمان مديدي بطول انجاميد .نخستين خشكي هايي كه در قطب جنوب مورد اكتشاف قرار گرفتند جزاير موجود در جنوب امريكاي جنوبي بودند و سپس يكصد و پنجاه سال قبل شبه جزيره ممتدي كه از قطب جنوب به سوي دماغه ي هورن امتداد يافته و شبه جزيره قطب جنوب نام گرفته است مورد اكتشاف قرار گرفت . حدود يكصد سال قبل بود كه سواحل پوشيده از يخ قاره ي قطب جنوب نخستين بار ديده شدند . ناهمواريها : حدود 200 ميليون سال قبل قطب جنوب بخشي از قاره ي بزرگ گنداوانا بوده كه اين قاره ي بزرگ ، آمريكاي جنوبي ،افريقا ، هند و استراليا را در بر مي گرفته است . تا كنون بيش از 7000 حفره كه بر اثر برخورد خرده سيارات بوجود آمده در قاره ي قطب جنوب پيدا شده كه برخي از اين حفره ها بي همتا هستند و بر اثر تحقيقات مي توان به منشاء آنها پي برد كه از ماه آمده اند و يا مريخ . قطب جنوب بر خلاف آنچه كه بطور مبهم توسط مردم تصور مي گردد ، دشتي پهناور و مسطح و مستور از برف و يخ نيست .  

  قسمت اعظم اين سرزمين فلاتي مرتفع و متراكم است كه از برف و يخ پوشيده شده و سنگ عريان در برخي سواحل و يا در كوهستانهايي ديده مي شود كه از زير يخ خارج شده اند . در اين قاره سلسله جبال متعددي چه در حواشي قاره و چه در مركز قطب وجود دارد كه برخي از قله هاي اين كوهها مثل قله ي ماركهام تا 4580 متر ارتفاع دارد قطب جنوب مرتفع ترين قاره زمين است و ارتفاع متوسط آن 1830 متر مي باشد . 95 درصدسطح قاره ي قطب جنوب از لايه اي يخ به قطر متوسط 2 كيلومتر پوشيده شده وقطور ترين لايه يخ در اين منطقه 8/4 كيلومتر ضخامت دارد ،لايه هاي عظيم يخ قطبي كه مورد حفاري قرار گرفته اند تاريخچه اي از تحولات آب و هواي اين منطقه را در دوره هاي مختلف بدست ميدهند . علاوه بر آن درباره تركيبات جو در طول هزار سال قبل ، فعاليت آتشفشانها در روي كره زمين و ميزان مواد شيميايي موجود در روي كره زمين قبل از آنكه آلودگي هاي جديد بوجود آيند مي توان از آنها اطلاعاتي كسب كرد . عميق ترين لايه برداريهايي كه بر اثر حفاري از يخ هاي قطب جنوب انجام شده در سال 1968 صورت گرفته و تا عمقي معادل 2164 متر را در بر ميگيرد اين حفاري در نزديكي محل ايستگاه زميني بيرد صورت گرفته است . با تراكم آهسته ي برف در طول ميليونها سال ، كلاهك يخي امروزه ي قطب جنوب به ضخامتي حدود 2 كيلومتر رسيده است . اين كلاهك يخي 98% از جرم قطب جنوب را تشكيل ميدهد و حجم آن به 30 ميليون كيلومتر مكعب ميرسد . سنگيني اين توده ي عظيم يخ و برف باعث شده كه سنگهاي بستر آنها حدود 600 متر به پائين فشرده شوند . در برخي قسمتهاي ساحلي يخچالها تا چندين كيلومتر بداخل دريا پيشرفته اند. يخچالهايي كه از كناره هاي قطب جنوب به درياهاي اطراف آن مي رسند كم كم جدا شده و وارد اين درياها مي شوند . بزرگي برخي از ايت قطعات جداشده يخي كه بنام آيسبرگ خوانده مي شوند بسيار زياد است تقريبا9/0 حجم اين توده هاي بزرگ يخي در زير آب قرار داشته و فقط1/0 آ ن از آب بيرون است .